Van september 2022 tot en met januari 2023 werken 18 zorgprofessionals uit de regio’s Utrecht en Rotterdam aan een vernieuwing, verandering of verbetering in hun eigen organisatie. Zij doen dit binnen het programma ‘Vernieuwend Werken in de Zorg’.

Samenwerking tussen zorgprofessional en leidinggevenden

QuaRijn is één van de organisaties uit de regio Utrecht die aan het programma meedoet. Martin Falkenberg (adviseur en projectleider innovatie) en Lois Koster (medewerker welzijn & innovatie ambassadeur) werken samen aan een vraagstuk rondom het inzetten van een sociale robot. Enkele voorbeelden van andere vraagstukken bij organisaties zijn: het boeien en binden van collega's en/of stagiaires, het behoud van kwaliteit in teams bij hoog verloop, verminderen van de ervaring van werkdruk en het ontwerpen van dagritmes van cliënten.

Zorgprofessionals in hun kracht

Medewerkers krijgen tools om zelf te werken aan een oplossing voor een vraagstuk in hun eigen organisatie. Martin: “De beste ideeën komen van zorgprofessionals zelf! Een logische stap dus om op zoek te gaan naar hoe je hen de benodigde kennis kunt geven, zodat juist zij weten hoe het vernieuwend werken nu in zijn werk gaat. Ons doel met meedoen aan dit programma is om zorgprofessionals in hun kracht te zetten. We willen hen laten ervaren dat het oké is om zelf een probleem te signaleren. En vervolgens bij een leidinggevende aan te kaarten zodat je samen naar een oplossing toe kunt werken."

Vernieuwend Werken: hoe werkt het?

Martin: “De zorgprofessional heeft de kennis over hoe en wanneer een probleem optreedt in de dagelijkse praktijk. De leidinggevende/projectleider (de tandempartner) kan signaleren dat er bijvoorbeeld bepaalde wetgeving is die zorgt voor bindende kaders waar rekening mee gehouden moet worden of dat bijvoorbeeld Strategische HRM betrokken moet worden." Een mooi samengaan dus van de kennis van diegene die in de dagelijkse praktijk tegen het probleem oploopt en de leidinggevende tandempartner die weet hoe je een idee in een organisatie verder brengt.

Ook leren zorgprofessionals om op creatieve manieren anderen mee te nemen in het proces en ze écht mee te laten denken. Lois: “Ik leer hoe je kunt omgaan met weerstand van collega's. De verschillende work-outs en intervisies helpen mij hierbij. Tijdens een intervisie praat ik over hoe ik als persoon een werkproces ervaar. Het gaat dus bij Vernieuwend Werken niet alleen om het vraagstuk, maar ook om hoe je als persoon een rol speelt in de aanpak van een probleem: theorie en een stukje persoonlijke ontwikkeling in één.”

Design Thinking methode

Martin: “De Design Thinking methode leert ons als organisatie om op een andere manier naar een vraagstuk en mogelijke oplossingen te kijken. Het geeft concrete handvatten om een vraagstuk in een veel bredere zin te bekijken. Het helpt leidinggevenden om niet te snel binnen de al vastgestelde kaders te blijven denken. “Onze gebruikelijke aanpak met opdrachtbrieven en het maken van een plan van aanpak gaat uit van één probleem en één mogelijke oplossing. Met Design Thinking kun je out of the box denken. Dat zorgt voor een veel breder palet aan oplossingsrichtingen dan wanneer je start vanuit de vastgestelde kaders.”

Vernieuwend werken: wat brengt het?

Creatieve oplossingen: alle ideeën mogen er zijn

Lois: “Vernieuwend Werken zorgt voor de ruimte en handvatten om van A tot Z met een probleem aan de slag te gaan. Dit begint met écht de tijd nemen om een probleem te onderzoeken. Je creativiteit wordt losgemaakt en alle ideeën mogen er zijn. Je kunt het zo gek niet bedenken, pas daarna ga je trechteren en één of meerdere ideeën verder vorm geven.”

Betrokkenheid van medewerkers binnen de organisatie

Martin: “De kans van slagen van een project, en de mate waarin een oplossing ook echt als oplossing wordt gezien, hangt nauw samen met de mate waarin verschillende medewerkers vanaf het begin bij oplossingsrichtingen worden betrokken. Alle betrokkenen weten door de brede brainstormsessies dat er goed over de aanpak van een probleem is nagedacht. En dus ook waarom een bepaalde oplossingsrichting niet werkt. Dat is een veel beter uitgangspunt dan het idee wat soms kan ontstaan dat een project niet verder wordt opgepakt doordat een leidinggevende het 'geen goed idee vindt‘. Ook het niet vinden van een passende oplossing wordt op deze manier minder als falen van de organisatie gezien."

Het voelen van eigenaarschap door zorgprofessionals

Lois: “Ik heb echt de vrijheid om met een vraagstuk aan de slag te gaan en voel me, los van de leidinggevende, eigenaar van het probleem. En daarmee voel ik ook de verantwoordelijkheid om andere collega’s bij het vraagstuk te betrekken. Het zit hem vaak in de kleine dingen op een afdeling, waarbij een oplossing die met deze aanpak naar voren komt niet meer voelt als van hogerop opgelegd. Ideeën kunnen nu echt vanuit de zorgprofessionals gaan komen.”

Nog belangrijker dan dat een project uiteindelijk slaagt of niet vindt Martin het dat zorgprofessionals nu zelf durven te zeggen: dit project is gelukt of niet en we kunnen verklaren waarom. Daarin zit de echte winst! Het deelnemen aan het programma Vernieuwend Werken is voor ons geslaagd als alle betrokken zorgprofessionals volledig eigenaarschap voelen over een vraagstuk en zij zelf met adviezen richting de leidinggevenden durven te komen.”

Handvatten en zelfvertrouwen voor zorgprofessionals

Lois: "Als ik niet aan Vernieuwend Werken had meegedaan, zou ik er in de waan van de dag niet snel aan toe komen om een probleem in de organisatie aan te kaarten. Je denkt dan toch al snel dat anderen in de organisatie ook wel zullen gaan zien dat iets een probleem is. Je denkt dat er vast wel een keer iets mee gedaan wordt. Als je merkt dat je relevante problemen zelf kunt aankaarten en oplossen geeft dit zelfvertrouwen. Door dit programma heb ik handvatten gekregen om er ook echt mee aan de slag te gaan. Ik voel ook het vertrouwen en de vrijheid om dit vaker op deze manier te gaan doen.”

Een basis voor de toekomst

Lois ziet in deze vernieuwende manier van werken dus ook een mooie basis voor de toekomst. “We kunnen meer vraagstukken op deze manier gaan aanpakken en deze methode doorgeven aan collega’s. Eerder zou ik helemaal niet snel zo gedacht hebben, maar het benoemen van een probleem op je afdeling brengt niet alleen oplossingen voor je eigen organisatie dichterbij maar ook voor anderen. Als je succesvol een probleem kunt oplossen binnen jouw afdeling kan het ook werken voor andere afdelingen binnen jouw organisatie. En misschien ook voor andere locaties en wellicht zelfs ook voor andere organisaties.”

Het contact wat er binnen het 'Vernieuwend Werken' programma is met andere organisaties zorgt voor veel (h)erkenning. Lois: “Je beseft dat veel dingen hetzelfde gaan in de andere zorgorganisaties. Zij kampen vaak met vraagstukken rondom dezelfde thema’s. Ze hebben dezelfde hindernissen om te overwinnen, daarom levert het ook zoveel op om ook van elkaar te kunnen leren.”

Laat u inspireren tijdens de oogstsessie!

Tijdens de feestelijke oogstsessie op 26 januari 2023 sluiten we het programma 'Vernieuwend Werken in de Zorg' af. Kom kijken en luisteren naar de oogst. Maak kennis met het programma, de vernieuwers en hun ervaringen.

U bent van harte welkom!

Vernieuwend Werken in de Zorg is ontwikkeld door Reinaerde en vergroot de innovatieve vaardigheden en het persoonlijk leiderschap van zorgprofessionals.